FRANZ PETER SCHUBERT Lieder per a veu sola i piano D 702 -719

D 702 Op. 8 núm. 1 Der Jüngling auf dem Hügel

Any 1820

En mi menor

Indicació de temps.- No massa lent ( Nicht zu langsam)

Llibretista.- Heinrich Hüttenbrenner

Per a veu i piano

Der Jüngling auf dem Hügel

Ein Jüngling auf dem Hügel
Mit seinem Kummer saß,
Wohl ward der Augen Spiegel
Ihm trüb’ und tränennaß.

Sah frohe Lämmer spielen
Am grünen Felsenhang,
Sah frohe Bächlein quillen
Das bunte Tal entlang;

Die Schmetterlinge sogen
Am roten Blütenmund,
Wie Morgenträume flogen
Die Wolken in dem Rund;

Und alles war so munter,
Und alles schwamm in Glück,
Nur in sein Herz hinunter
Sah nicht der Freude Blick.

Ach, dumpfes Grabgeläute
Im Dorfe nun erklang,
Schon tönte aus der Weite
Ein klagender Gesang;

Sah nun die Lichter scheinen,
Den schwarzen Leichenzug,
Fing bitter an zu weinen,
Weil man sein Röschen trug.

Jetzt ließ den Sarg man nieder,
Der Totengräber kam,
Und gab der Erde wieder,
Was Gott aus selber nahm.

Da schwieg des Jünglings Klage,
Und betend ward sein Blick,
Sah schon am schönern Tage
Des Wiedersehens Glück.

Und wie die Sterne kamen,
Der Mond heraufgeschifft,
Da las er in den Sternen
Der Hoffnung hohe Schrift.

La joventut al turó

Un jove al turó assegut amb la seva pena,
Els ulls estaven ben mirats
Ell ennuvolat i humit de llàgrimes.

Vaig veure xais feliços jugant
Al vessant rocós verd,
Va veure fluir rierols feliços
Per la colorida vall;

Les papallones xuclaven
A la boca de la flor vermella,
Com van volar els somnis matinals
Els núvols al cercle;

I tot era tan alegre,
I tot nedava en la felicitat,
Just al seu cor
No vaig veure la mirada d’alegria.

Oh, campanes avorrides
Ara hi havia un soroll al poble,
Ja venia el so de lluny
Una cançó lamentable;

Ara veia els llums brillar,
La processó fúnebre negra
Va començar a plorar amargament,
Perquè portaves la teva rosa.

Ara el taüt estava baixat,
Va venir el sepulcre,
I va tornar a la terra,
El que Déu s’ha pres d’ell mateix.

Aleshores la queixa del jove va callar,
I la seva mirada es va fer pregària,
Ho vaig veure en un dia més bonic
Feliç retrobament.

I quan van arribar les estrelles,
La lluna va pujar,
Després va llegir les estrelles
L’alta escriptura de l’esperança.

D 707 opus 36 nº1 Op. 36 núm. 1 – D 707 Der zürnenden Diana

 

Any 1820

En la major -Primera versió- Segona versió-En la bemoll major

Llibretista.-Johann Mayrhofer

Pera veu i piano

Der zürnenden Diana

Ja, spanne nur den Bogen, mich zu tödten,
Du himmlisch Weib! im [zornigen]1 Erröthen
Noch reitzender. Ich werd’ es nie bereuen:

Daß ich dich sah am [buschigen]2 Gestade
Die Nymphen überragen in dem Bade;
Der Schönheit Funken in die Wildniß streuen.

Den Sterbenden wird noch dein Bild erfreuen.
Er athmet reiner, [athmet]3 freyer,
Wem du gestrahlet ohne Schleyer.

Dein Pfeil, er traf – doch linde rinnen
Die warmen Wellen aus der Wunde:
Noch zittert vor den matten Sinnen
Des Schauens süße letzte Stunde.

A l’enutjada Diana
Sí, tesa l’arc per matar-me
Tu dona divina! En la rubor furiosa
Encara ets més encisadora. Mai me’n penediré:

D’haver-te vist a la riba plena de matolls
Senyorejant les nimfes en el bany;
Escampant guspires de beutat per la forest.

La teva imatge farà gaudir el moribund.
Més pur, més lliure és el l’alenar,
Del que al seu davant has resplendit sense vel.

La teva fletxa ha colpit – però dolçament
S’escolen tèbies ones de la ferida:
Els meus febles sentits tremolen encara
Al contemplar-te en aquest dolç, darrer moment.

D 708  “Im Walde”

Any 1820

En mi major

Llibretista.- Friedrich Schlegel

Per a veu i piano

“Im Walde”

Windes Rauschen, Gottes Flügel,
Tief in kühler Waldesnacht!
Wie der Held in Rosses Bügel,
Schwingt sich des Gedankens Macht.
Wie die alten Tannen sausen,
Hört man Geisteswogen brausen.

Herrlich ist der Flamme Leuchten
In des Morgenglanzes Rot,
Oder die das Feld befeuchten,
Blitze, schwanger oft von Tod.
Rasch die Flamme zuckt und lodert,
Wie zu Gott hinaufgefodert.

Ewig’s Rauschen sanfter Quellen
Zaubert Blumen aus dem Schmerz,
Trauer doch in linden Wellen
Schlägt uns lockend an das Herz;
Fernab hin der Geist gezogen,
Die uns locken, durch die Wogen.

Drang des Lebens aus der Hülle,
Kampf der starken Triebe wild
Wird zur schönsten Liebesfülle,
Durch des Geistes Hauch gestillt.
Schöpferischer Lüfte Wehen
Fühlt man durch die Seele gehen.

Windes Rauschen, Gottes Flügel,
Tief in dunkler Waldesnacht!
Freigegeben alle Zügel,
Schwingt sich des Gedankens Macht,
Hört in Lüften ohne Grausen
Den Gesang der Geister brausen.

Nit al bosc

Brunzir del vent, ala divina,
En el fons de la freda nit del bosc!
Com l’heroi a l’estrep del cavall,
Fremeix el poder del pensament.
Com en el mormol dels vells avets,
Se sent el bramul onejant dels esperits.

Esplèndida és la lluïssor de la flama
En el rogenc esclat del matí,
O, els que humitegen els camps,
Els llamps, sovint prenyats de mort.
Prest, la flama tremola i s’abrusa,
Com cridada endalt envers Déu.

L’etern mormol de plàcides fonts
Captiva les flors defora el dolor,
Però la tristor, en suaus onades,
Ens colpeja el cor seductorament;
L’esperit és conduït lluny d’aquí,
A través de l’oneig que ens captiva.

L’empenta de la vida defora l’embolcall,
El feroç combat dels instints poderosos,
Es transforma en la més bella plenitud de l’amor,
Apaivagada per l’alè de l’esperit.
Hom percep l’alenar d’aires creadors
Com travessa l’ànima.

Brunzir del vent, ala de Déu,
En el fons de la fosca nit al bosc!
Alliberat de qualsevol brida,
El poder del pensament fremeix,
Hom sent en l’aire, sense temença,
El brunzit del cant dels esperits.

D 711 Lob der Tränen

Any 1818?

En re major

Indicació de temps.-  Una cançó-Andante

Llibretista.- August Wilhelm Schlegel

Per a veu i piano

Lob der Tränen

Laue Lüfte,
Blumendüfte,
Alle Lenz- und Jugendlust;
Frischer Lippen
Küsse nippen,
Sanft gewiegt an zarter Brust;
Dann der Trauben
Nektar rauben;
Reihentanz und Spiel und Scherz:
Was die Sinnen
Nur gewinnen:
Ach! erfüllt es je das Herz?

Wenn die feuchten
Augen leuchten
Von der Wehmuth lindem Thau,
Dann entsiegelt,
Drin gespiegelt,
Sich dem Blick die Himmels-Au.
Wie erquicklich
Augenblicklich
Löscht es jede wilde Glut!
Wie vom Regen
Blumen pflegen,
Hebet sich der matte Muth.

Nicht mit süßen
Wasserflüssen
Zwang Prometheus unsern Leim:
Nein, mit Thränen;
Drum im Sehnen
Und im Schmerz sind wir daheim.
Bitter schwellen
Diese Quellen
Für den Erd’ umfangnen Sinn,
Doch sie drängen
Aus den Engen
In das Meer der Liebe hin.

Ew’ges Sehnen
Floß in Thränen,
Und umgab die starre Welt,
Die in Armen
Sein Erbarmen
Immerdar umflutend hält.
Soll dein Wesen
Denn genesen,
Von dem Erdenstaube los,
Mußt im Weinen
Dich vereinen
Jener Wasser heil’gem Schooß.

Elogi de les llàgrimes

Tebis ventijols, flaire de flors,
Tot el goig de la primavera i la jovenesa;
Llavis frescos que tasten les besades,
Suaument bressolat en un tendre pit;
Robant després el nèctar dels raïms;
Danses en rotllana i jocs i bromes:
Tot allò que els sentits poden obtenir:
Ai! Satisfarà això mai el cor?

Quan rellents brillen els ulls
Amb la dolça rosada de la melangia,
Llavors dessegellades
I en ells reflectides es mostren a l’esguard les prades del cel.
Amb quin reconfort i en un sol instant,
S’extingeix el foc de la passió furient!
Tal com amb la pluja es conreen les flors,
Així s’eleva l’ànim esllanguit.

No és pas amb rius d’aigües dolces
Que Prometeu forçà el nostre aiguacuit:
No, ho va fer amb llàgrimes;
Per això en l’anhel i el dolor ens sentim a casa nostra.
Amargament s’acreixen aquestes deus
Per als sentits terrenals
Però dels estrets s’apressen
Dins del mar de l’amor.

D 712 Die gefangenen Sänger

Any 1821

En sol major

Llibretista.- August Wilhelm Schlegel                    gàbies

Per a veu i piano

Die gefangenen Sänger

Hörst du von den Nachtigallen
Die Gebüsche wiederhallen?
Sieh, es kam der holde Mai.
Jedes buhlt um seine Traute,
Schmelzend sagen alle Laute,
Welche Wonn’ im Lieben sey.

Andre, die im Käfig leben,
Hinter ihren Gitterstäben,
Hören draußen den Gesang;
Möchten in die Freyheit eilen,
Frühlingslust und Liebe theilen:
Ach! da hemmt sie enger Zwang.

Und es drängt sich in die Kehle
Aus der gramzerrißnen Seele
Schmetternd ihres Lieds Gewalt,
Wo es, statt im Wehn der Haine
Mitzuwallen, von der Steine
Hartem Bau zurücke prallt.

So, im Erdenthal gefangen,
Hört des Menschen Geist mit Bangen
Hoher Brüder Harmonie;
Strebt umsonst zu Himmelsheitern
Dieses Daseyn zu erweitern,
Und das nennt er Poesie.

Aber scheint er ihre Rhythmen
Jubelhymnen auch zu widmen,
Wie aus lebenstrunkner Brust:
Dennoch fühlen’s zarte Herzen,
Aus der Wurzel tiefer Schmerzen
Stammt die Blüthe seiner Lust.

Els cantaires captius

Sents com els rossinyols
Fan ressonar el boscatge?
Guaita, el maig encisador ha arribat.
Tots festegen la seva estimada,
Melodiosos, tots els sons expressen
Quin delit hi ha en l’amor.
Altres que viuen en gàbies,
Darrere llurs reixats, senten a fora els cants;
Voldrien córrer vers la llibertat
Per compartir el goig de la primavera i l’amor:
Però ai! L’estret constrenyiment els ho impedeix.
I, empès a llurs gorges,
Des de les ànimes esquinçades per la pena,
Esclata la força de llurs cants,
On, en lloc d’onejar en l’oreig del bosc,
Xoca i ressona contra la dura paret de pedra.

Així, captiu en la vall de la terra,
L’esperit de l’home escolta amb angoixa
Les nobles harmonies dels seus germans;
Malda endebades vers la serenor del cel
Per eixamplar aquesta existència
I això ho anomena poesia.
Però encara que sembli dedicar
Els seus versos a la celebració de la joia,
Com sorgint d’un pit ebri de vida:
Els cors tendres perceben tanmateix
Que de les arrels del dolor profund
Es d’on brosta la flor del seu goig.

D 713  Der Unglückliche

Any 1821

En si menor

Indicació de temps.- Lent -(Langsam)

Llibretista.- Karoline Pichler

Per a veu i piano

Der Unglückliche

Die Nacht bricht an, mit leisen Lüften sinket
Sie auf die müden Sterblichen herab;
Der sanfte Schlaf, des Todes Bruder, winket,
Und legt sie freundlich in ihr täglich Grab.

Jetzt wachet auf der lichtberaubten Erde
Vielleicht nur noch die Arglist und der Schmerz,
Und jetzt, da ich durch nichts gestöret werde,
Laß deine Wunden bluten, armes Herz.

Versenke dich in deines Kummers Tiefen,
Und wenn vielleicht in der zerrißnen Brust
Halb verjährte Leiden schliefen,
So wecke sie mit grausam süßer Lust.

Berechne die verlornen Seligkeiten,
Zähl’ alle, alle Blumen in dem Paradies,
Woraus in deiner Jugend goldnen Zeiten
Die harte Hand des Schicksals dich verstieß.

Du hast geliebt, du hast das Glück empfunden,
Dem jede Seligkeit der Erde weicht.
Du hast ein Herz, das dich verstand, gefunden,
Der kühnsten Hoffnung schönes Ziel erreicht.

Da stürzte dich ein grausam Machtwort nieder,
Aus deinen Himmeln nieder, und dein stilles Glück,
Dein allzuschönes Traumbild kehrte wieder
Zur bessern Welt, aus der es kam, zurück.

Zerrissen sind nun alle süßen Bande,
Mir schlägt kein Herz mehr auf der weiten Welt.

El dissortat

Cau la nit, amb un suau oreig davalla
Damunt els fatigats mortals;
La dolça son, germana de la mort, els fa senyals
I, complaent, els ajaça a llurs tombes quotidianes.

Ara, a la terra privada de llum, potser
Només vetlla la malícia i el sofriment,
I adés, puix que res no em destorba,
Deixa que les teves ferides sagnin, oh pobre cor.

Enfonsa’t a les profunditats de la teva aflicció,
I si potser en el teu cor esquinçat
Dormen encara penes mig oblidades,
Desperta-les amb un plaer dolç i cruel.

Avalua la felicitat perduda,
compta-les totes, totes les flors del paradís,
de les que, en el temps daurat de la jovenesa,
la cruel mà del destí et foragità.

Tu estimares, trobares la felicitat
A la que tota la benaurança del món cedeix.
Tu trobares també un cor que et comprenia,
Les teves expectatives més agosarades assoliren llur preciós objectiu.

Llavors un cruel acte d’autoritat et va fer caure
Del teu cel i de la teva plàcida felicitat,
La teva visió, excessivament bella, retornà
A un món millor, del que un dia vingué.

Ara s’han trencat tots els vincles,
Per a mi, al món sencer, ja no batega cap cor.

D 715 Versunken

Any 1814

La bemoll major

Llibretista.- Johann Wolfgang von Goethe

Per a veu i piano

Versunken

Voll Locken kraus ein Haupt so rund!
Und darf ich dann in solchen reichen Haaren
Mit vollen Händen hin und wider fahren,
Da fühl ich mich von Herzensgrund gesund.

Und küß ich Stirne, Bogen, Augen, Mund,
Dann bin ich frisch und immer wieder wund.
Der fünfgezackte Kamm, wo sollt’ er stocken?
Er kehrt schon wieder zu den Locken.
Das Ohr versagt sich nicht dem Spiel,

Hier ist nicht Fleisch, hier ist nicht Haut,
So zart zum Scherz, so liebeviel,
Doch wie man auf dem Köpfchen kraut,
Man wird in solchen reichen Haaren
Für ewig auf und nieder fahren
So hast du Hafis auch gethan,
Wir fangen es von vornen an.

Absort

Un esplet de rínxols encrespa un cap tan rodó!
I si algun cop en aital abundor de cabells
Puc, de tant en tant, passar les meves mans,
Llavors em sento bé des del fons del cor.

I si beso el front, celles, ulls, boca,
Llavors estic fresc i ferit per sempre més.
La pinta de cinc pues, on s’ha d’aturar?
Retorna sempre cap els rínxols.
L’orella no refusa pas el joc,

Aquí no hi ha carn, aquí no hi ha pell,
Tan tendre per a la broma, tan plena d’amor,
Però si hom masega aquest caparró
Voldrà, en aital abundor de cabells,
Moure’s amunt i avall, eternament.
Així, tu Hafiz (1) també ho has fet,
Nosaltres tornem a començar.

D 717  Suleika II Opus 31

Any 1824

En si bemoll major

Indicació de temps.- Moderat

Llibretista.- Marianne von Willemer (1784-1860)
Atribuït i adaptat per Johann Wolfgang von Goethe

Per a veu i piano

Suleikas Zweikas Gesang
Ach, um deine feuchten Schwingen
West, wie sehr ich dich beneide,
Denn du kannst ihm Kunde bringen,
Was ich in der Trennung leide.

Die Bewegung deiner Flügel
Weckt im Busen stilles Sehnen.
Blumen, Auen, Wald und Hügel
Stehn ben dienern Hauch in Tränen

Doch dei mildes, sanftes Wehen
Kühlt die wunden Augenlieder;
Ach, für Leid müsst ich vergehen,
Hofft ich nicht zu sehn ihm wieder.

Eile denn meinem Lieben,
Spreche sanft seinem Herzen;
Doch vermeid ihn zu betrüben,
Und verbirg ihm meine Schmerzen!

Sag ihm, aber sag’s bescheiden:
Seine Liebe sei mein Leben;
Freudiges Gefühl von beiden
Wird mir seine Nähe geben.

La segona cançó de Suleika

Oh, per les teves ales mullades
Oest, quant t’envejo,
Perquè pots portar-li notícies,
El que pateixo en la separació.

El moviment de les teves ales
Desperta l’enyorança silenciosa al pit.
Flors, prats, bosc i turons
Stand ben servents respira amb llàgrimes

Però les teves contraccions lleus i suaus
Refresca les parpelles adolorides;
Oh, pel patiment he de morir,
Espero no tornar-lo a veure.

Afanya’t doncs, amor meu,
Parla suaument al seu cor;
Però evita fer-lo dol,
I amagar-li el meu dolor!

Digues-li, però digues-ho amb modestia:
Que el seu amor sigui la meva vida;
Sensació feliç d’ambdós
Em donarà la seva proximitat.

D 719 Geheimes Op. 14 núm. 2

Any 1821

En la bemoll major

Indicació de temps.- Ràpit moderat

Llibretista.- Johann Wolfgang von Goethe

Per a veu i piano

Geheimes 

Über meines Liebchens Äugeln
Stehn verwundert alle Leute,
Ich, der Wissende, dagegen
Weiß recht gut, was das bedeute.

Denn es heißt: ich liebe diesen,
Und nicht etwa den und jenen,
Lasset nur, ihr guten Leute,
Euer Wundern, euer Sehnen.

Ja, mit ungeheuren Mächten
Blicket sie wohl in die Runde;
Doch sie sucht nur zu verkünden
Ihm die nächste süße Stunde.

Secret

Per sobre dels ulls de la meva estimada
Tota la gent queda meravellada,
Jo, el coneixedor, en contra
Sap prou bé què significa això.

Perquè diu: m’encanta aquest,
I no tal i tal,
Deixeu-ho anar, bona gent
La teva pregunta, el teu anhel.

Sí, amb poders enormes
Mira al seu voltant amb cura;
Però ella només pretén anunciar
Ell la propera hora dolça.